Instalacja wentylacyjna ma za zadanie zapewnić odpowiedni przepływ powietrza w pomieszczeniach najczęściej użytkowanych, takich jak sypialnia, pokój dzienny, kuchnia itp.
Istnieje wiele pułapek wiążących się z instalacją hybrydową, na które zwracamy uwagę, aby uniknąć konsekwencji kosztowych i zdrowotnych. Instalacja hybrydowej wentylacji wiąże się także z prawną odpowiedzialnością za zaniedbania, które trzeba mieć na uwadze, przy projekcie i przy eksploatacji.
Wentylacja hybrydowa, co to jest?
Jest to system wentylacji łączący w swoim rozwiązaniu klasyczną wentylację grawitacyjną oraz mechaniczną, dzięki czemu zapewnia ekonomiczne zużycie energii elektrycznej i minimalizuje straty ciepła samej instalacji. Zapewnia stały dopływ świeżego powietrza. Należy uwzględnić instalacje podczas projektowania domu z keramzytu.
Zasada działania – odprowadzenie powietrza
Działanie instalacji wentylacyjnej ma na celu odprowadzenie trujących gazów z pomieszczenia, uzupełniając ich miejscem świeżym powietrzem. Przez trujący gaz rozumie się dwutlenek węgla – CO2 będący cięższy od powietrza – 1,9 kg/m³. Gaz ten gromadzi się przy podłodze, dlatego powinien być odpowiednio z pomieszczenia wyprowadzony, szczególnie z pomieszczeń najczęściej użytkowanych. Dwutlenek węgla nie jest filtrowany przez oczyszczacze powietrza. Dodatkowym zanieczyszczeniem jest para wodna, pojawiająca się z kuchni oraz łazience – 0,8 kg/m³. Para wodna, która jest lżejsza od powietrza, unosi się w górnych partiach pomieszczeń, zaraz pod sufitem, stąd do odparowania używa się kominowych kanałów wentylacyjnych. Różnica temperatur między pomieszczeniem a tą na zewnątrz powoduje w kominie grawitacyjny ruch powietrza, co nazywane jest ciągiem kominowym.
W klasycznej instalacji, gazy w kominie zostają wymieszane, a do wytworzenia podciśnienia wykorzystuje się wentylator, w instalacji hybrydowej do wytworzenia podciśnienia wykorzystywana jest nasada hybrydowa, niewymagająca energii elektrycznej. Nasada hybrydowa wykorzystuje ruch wiatru do wytworzenia podciśnienia w kominie wentylacyjnym, a kiedy wiatru brakuje wykorzystana jest energia, z sieci lub z paneli słonecznych.
Zasada działania – doprowadzenie powietrza
Powietrze doprowadzane jest do pomieszczeń drogą tradycyjną, czyli przez wywietrzniki w ścianie lub nawiewniki okienne. Dostarczenie powietrza do wnętrza pomieszczenia odbywa się poprzez zewnętrzne czerpnie z osłonami przeciwdeszczowymi i ochroną przed owadami. Aby zapobiec dyskomfortowi napływu strumienia powietrza do pomieszczenia, w technologii wentylacyjnej został użyty anemostat, który rozprowadza świeże powietrze po ścianie we wszystkie strony, zmniejszając jego ciśnienie. Anemostat odpowiedniej wielkości, doskonale wpasuje się do każdej aranżacji poddasza. W instalacji montowany jest dodatkowo zawór zapobiegający cofaniu się powietrza.
Przy naporze ciśnienia wiatru z jednej strony budynku, przepustnica w zaworze blokuje wypływ tego powietrza przez pozostałe nawietrzaki, co zaburzyłoby funkcjonowanie naturalnej cyrkulacji hybrydowej. Dla komfortu domowników warto wybrać nawietrzak z grzałką, co w zimnie dni pozwoli zachować napływ przyjemnego, ogrzanego powietrza z zewnątrz. Warto wówczas pamiętać, iż nawietrzak z grzałką wymaga zasilania elektrycznego. W instalacji hybrydowej nie może zabraknąć stabilizatora wentylacji, który odpowiada za prędkość przepływu powietrza w kanałach wentylacyjnych. Prędkości te są uwarunkowane prawnie, a wartości podaliśmy poniżej. Można wybrać stabilizator wentylacji wewnątrz kanałowy lub osadzony w ramce kratki wentylacyjnej.
Nasada kominowa w instalacji hybrydowej
Nasada kominowa obrotowa pełni funkcję urządzenia tworzącego podciśnienie w układzie wentylacji, nawet kiedy warunki atmosferyczne temu nie sprzyjają. Wydajność nasad kominowych na rynku waha się między 200 a 3300 m³/h, gdzie zużycie energii utrzymuje się w przedziale 3-40 W. Instalacja zawdzięcza swoja wydajność i energooszczędność dzięki pracy w zakresie 10-20 Pa. Pobór mocy zależy od prędkości wiatru, system wspomagający zwiększa zapotrzebowanie na energię wraz ze spadkiem prędkości wiatru.
Zalety wentylacji hybrydowej
Wentylacja hybrydowa zapobiega tzw. ciągowi wstecznemu. Zjawisko ciągu wstecznego pojawia się wówczas, kiedy następują nagłe zmiany ciśnienia przy wylocie komina wentylacyjnego. Ciąg wsteczny można zaobserwować, kiedy jest wietrznie, podmuchy wiatru mogą generować 80 Pa ciśnienia w układzie wentylacyjnym. Posiadając kilka kanałów wentylacji w domu czy mieszkaniu, narażeni jesteśmy na gwałtowne zmiany ciśnienia wewnątrz budynku. To wpływa na złe samopoczucie, brak odpowiedniej wentylacji, w wyniku czego szkodliwe gazy cofają się do pomieszczeń. Gwałtowne podmuchy niosą ze sobą powietrze z zewnątrz, a to szczególnie w zimne dni powoduje szybsze wychładzanie pomieszczeń, co jest mało ekonomiczne dla każdego systemu ogrzewania. Zjawisko ciągu wstecznego jest także dokuczliwe dla uszu, przy cofaniu się gwałtownym powietrza słychać różne dziwne odgłosy i świszczące powietrze w kanale wentylacyjnym.
Zaletą instalacji hybrydowej jest system dławiąco-zwrotny, który skutecznie zapobiega nieprawidłowemu przypływowi powietrza. Nawietrzaki nie wypuszczają powietrza z budynku, działając jednokierunkowo. Kolejnym elementem zapobiegającym ciąg wsteczny jest stabilizator, który w układzie kominowym dławi powrót gazów do pomieszczenia przy zmianie ciśnienia.
W budynkach o wielu kondygnacjach, np. w bloku, gdzie mieszka kilka rodzin, szczególnie na ostatnich piętrach bez hybrydowej instalacji można odczuć nadmierne działanie wentylacji lub niewystarczające. Problem stanowi krótki komin, na ostatnim piętrze. Przy braku wiatru lub kiedy budynek jest osłonięty, wtedy wentylacja przestaje funkcjonować.
Kolejny problem, który rozwiązuje wentylacja hybrydowa, dotyczy najniższych mieszkań w budynkach.
Ciężkie zimne powietrze latem zalegające w kominach wentylacyjnych, bez wentylacji hybrydowej, wpada do mieszkania z dachu, zaciągając zapachy z pobliskich systemów wentylacyjnych. Zjawisko to występuje do momentu wyrównania się temperatury między kanałem wentylacyjnym, a temperaturą na zewnątrz. Czasami w takim przypadku nie pomoże nawet uchylenie okna, jedynym sposobem na pozbycie się nieprzyjemnych zapachów jest nasada hybrydowa wytwarzająca odpowiednie podciśnienie.
Wady wentylacji hybrydowej
Zaawansowana elektronika i systemy sterownia to nie tylko wygoda, zdrowie i komfort, a także sporo wydatków, za które trzeba zapłacić, nie tylko za materiał, ale także za projekt i montaż.
Konieczność sprawdzania instalacji co roku, gdyż jest to prawnie uregulowane. Jednak zasadne, ponieważ instalacja pracuje 24 godziny, 365 dni w roku. W porównaniu z eksploatacją samochodu po 2 latach mielibyśmy 600 tys. km na liczniku, jadąc 35 km/h.
Błędy przy wentylacji hybrydowej
- Brak przeglądu przy modernizacji instalacji hybrydowej wentylacji.
- Brak urządzeń doprowadzających świeże powietrze do budynku lub niewłaściwie dobrana ich ilość, np. nawietrzaki tylko w kuchni.
- Złe rozmieszczenie nawietrzaków, co powoduje zaburzenie przepływu powietrza. Powietrze nie obiega całego pomieszczenia.
- Brak zaworów dławiących cofanie się powietrza, dość często pomijane ze względu na oszczędności.
- Montaż stabilizatorów tylko w wybranych kratkach, co zaburza działanie wentylacji w pozostałych pomieszczeniach.
- Brak zaworów na wentylacji z okapu, powinny otwierać się tylko, kiedy okap pracuje.
Prawne uwarunkowania
Stabilizator wentylacji – prawne ograniczenia przepływu powietrza:
- Kuchnia – 70 m³/h
- Łazienka – 50 m³/h
- Toaleta – 30 m³/h
Zgodnie z art. 148 warunków technicznych zakazuje się stosowania instalacji hybrydowych, w budynkach wysokich i wysokościowych.
Należy przynajmniej raz w roku sprawdzić sprawności instalacji, jest to prawnie uregulowane. Dlatego przynajmniej raz do roku instalacja hybrydowa wymaga oględzin nawietrzaków, stabilizatorów i kanałów wentylacji.
Koszt instalacji
Koszt wyliczany jest ze względu na złożoność projektu indywidualnie. Przykładowo dla trzypokojowego mieszkania, z kuchnią i łazienką, koszt prostej instalacji wentylacji hybrydowej to kwota około 2700 zł.
Podsumowanie
Instalacja hybrydowa to inwestycja, która opłaca się, mając na uwadze zdrowie i dobre samopoczucie. Wentylacja ma w zamkniętych pomieszczeniach, doprowadzić świeże, czyste powietrze i odprowadzić szkodliwe gazy i wilgoć. Brak wentylacji jest jak foliowa torba na głowie, ale nieco większych rozmiarów. Przy mało ekonomicznej i ekologicznej zwykłej instalacji, możemy odczuwać nadmierne wietrzenie i zimno. Przy nadmiarze gromadzących się gazów, może pojawić się problem zdrowotny, objawiający się częstymi bólami głowy.